2018 pakistan seçimleri

Gündem

kardeş ülke pakistan'da halk sandık başında.

- oy verme işlemi tsi 16:00'da sona erecek.
- seçim sürecinde aday ve bürolara 11 terör saldırısı düzenlendi.
- ülke tarihinde 2. kez bir sivil hükümet yerini sivil hükümete devredecek.

edit: ülkenin güneybatısındaki kuetta kentinde oy kullanmak için sıraya giren halka yönelik düzenlenen bombalı saldırıda 5'i polis memuru 28 kişi hayatını kaybetti.

edit 2: anadolu ajansı'nın haberine göre pakistan seçim komisyonu'nun paylaştığı kesin olmayan sonuçlar şöyle:

federal meclisteki 272 sandalyeden 260'ı sahibini buldu, (bkz:imran khan) liderliğindeki pakistan adalet hareketi (ptı) 115 sandalye kazandı. eski başbakan navaz şerif'in partisi pakistan müslüman ligi-navaz (pml-n) sandalyelerin 62'sini, pakistan halk partisi (ppp) ise 43'ünü elde etti.

kampanya süreci daha da kanlı geçti.

pakistan'da kampanya sürecine terör saldırıları damga vurdu. temmuz ayında adaylara, mitinglere ve parti ofislerine 11 terör saldırısı düzenlendi.

sandıkların kurulmasına saatler kala milli müslüman ligi (mml) adayı faysal nedim'in seçim ofisine el bombalı saldırı oldu. saldırıda nedim ve yaralandı.

13 temmuz'da yaşanan ve 150 kişinin hayatını kaybettiği mastung saldırısı, bunların en kanlısı oldu.

pakistan ulema camiası'nın (juı) önde gelenlerinden ekrem han durrani ise 10 gün içinde uğradığı biri bombalı biri silahlı iki saldırıdan yara almadan kurtuldu.

bir milletvekili adayı ise ailesinin desteğini alamadığı gerekçesiyle intihar etti.

kaynak:aa

-105 milyonun üzerinde seçmen.
-3765 vekil adayı.
-30 aktif parti.
-son seçimlere katılım oranı %55'idi.

-80.000 oy verme noktasını korumak için 800.000 asker ve polis görevlendirilmiş. siyasi tarihinin neredeyse yarısını darbelerle geçirmiş pakistan için düşündürücü bir durum fakat seçim ortamının güvenilir olmadığı da ortada.

pakistan'ın yerel saati ile 18, ülkemiz saatiyle 16 itibariyle sandıklar kapandı

eyaletler ve koltuk dağılımları ile ilgili genel bilgi:
toplam sandalye 342:
272+60(kadın vekil)+10(azınlıklar)
eyaletler ve çıkartacakları vekil sayısı:
pencap: 141
sind:61
belucistan:16
hayber pahtunhva:39
federal başkent:3
aşiretler bölgesi:12

darbe sonrası, demokrasinin ne derece saglıklı işleyeceğinden şüphe edilesi bir seçim.

resmi olmayan sonuçlar gelmeden kısaca adaylar ve partilerden bahsedersek:
pakistan tahrik-i insafı(ptı): lideri eski milli kriket oyuncusu ımran khan.
pakistan müslüman ligi-navaz(pml-n): şuanda yolsuzluktan tutuklu eski başbakan navaz şerif'in partisi. liderliğinde navaz'ın kardeşi şahbaz şerif var.
pakistan halk partisi (ppp): suikaste kurban giden benazir butto'nun oğlu bilawal butto zerdari sol görüşe yakın partinin lideri.

resmi olmayan sonuçlara göre pti lideri imran khan önde.
pml-n lideri şahbaz şerif'ten itiraz var.

seçim sonuçlarının açıklanması oldukça gecikti.(sandıklar yerel saatle 18'de kapandı, saat 3.30 itibariyle sandıkların %34'ünün açıldığı ifade ediliyor.)
resmi olmayan sonuçlara göre lider olan pti dışındaki partiler seçimlere hile karıştırıldığı gerekçesiyle itiraz etti. pml-n sonuçları tamamen reddettiklerini açıkladı.
resmi olmayan sonuçlara yerel saatle 3.30 itibariyle vekil dağılımı şöyle:

272 sandalyeden 137'sini alacak olan parti kazanacak (meclisteki 342 sandalyeden 272'si seçimle belirleniyor. kalan sandalyelerden 60'ı kadınlara, 10'u azınlıklara ayrılan kota)
https://www.dawn.com/news/1421984/

pakistan ysk'sından üst düzey bir temsilci sonuçların gecikmesinde hiçbir komplonun olmadığını gecikmenin sonuç iletim sisteminin çökmesinden kaynaklandığını belirtti.
https://www.aljazeera.com/news/2018/07/pakistan-elections-2018-latest-updates-180724055555410.html

pakistan ysk başkanı yerel saatle 4'te yaptığı açıklamada seçimlerin %100 adil ve şeffaf yapıldığını söyledi.
sonuçların iletilmesindeki gecikmeyle ilgili sistemde bir sıkıntı olmadığını sadece sistemin yavaşladığını ve bunun ellerinde olmadığını söyledi.

sonuçlar hala tam olarak açıklanmadı. ulusal meclis için %50'ye yakını açıklandı denebilir.
farklı kaynaklar farklı sonuçlar veriyor. takip etmesi gerçekten çok zor bir seçim oldu. pti yanlıları ilk sonuçların gelmesiyle kutlamalara başlarken pml-n ilk sonuçlar gelir gelmez sonuçları reddeceklerini açıkladı. şiddetin ve partilerden güçlü ordunun gölgesinde geçen bir seçimdi. pakistan ysk'sından sonuç sistemine dair düşündürücü açıklamalar geldi.
genel itibariyle ırak'taki kadar olmasa da sonuçlarının açıklanması itibarıyla sorgulanabilecek bir seçim fakat imran khan'ın partisi pti baştan beri önde götürdü, hala önemli bir farkla önde.
https://www.geo.tv/ 'ye göre en son sonuçlar:

https://www.dawn.com 'a göre %42 açıldı, pti:112 pml-n:65 ppp:43

geceden bu yana yaşananlar:
-elektronik sonuç sistemi çöktüğü için pakistan ysk'sı sonuçları faks yoluyla açıklıyor. sonuçların el ile derlenebileceğinden bahsediliyor.
-pti yanlıları kutlamalara devam ediyor
-anp yanlıları alpuri'deki sonuçların hemen duyurulmasını talep etmiş ve yol kapatarak eylem yapmışlar
-pencap'ta eyalet yönetimini alabilmek için pml-n bağımsızlarla ittifak yapmak için çalışmalara başlamış. pencap en büyük eyalet. seçimlerde hem eyalet hem de ulusal meclisler seçiliyor. pml-n'nin bu hamlesi eyalet meclisi için.

pakistan insan hakları komisyonu oy verme süreciyle ilgili sıkıntılar olduğunu açıklamış.
bazı kadın seçmenlerin oy vermesinin engellendiğine yönelik rapor tutulmuş.
seçmen sayısına göre oy verme yerlerinin küçüklüğünden, bir araya toplanması nedeniyle azlığından ve ortamlarının yetersiz olmasından bahsetmişler. bu sebeple oy verme işleminin gün boyunca ağır ilerlediğini, seçmenlerin seçim binalarının dışında kuyruklar oluşturduğunu yazmışlar.
oy verme şemalarının yeterince iyi olmadığı bundan dolayı seçmenlerden bazılarının oy kullanacakları yeri bilmediği için oy kullanamadığını açıklamışlar.
engellilerin oy kullanmasının kolaylaştırılmamış olması da raporda yazılmış.
https://www.dawn.com/news/1422909/hrcp-observers-find-fault-with-polling-process

son gelişmeler:
-pml-n lideri şahbaz şerif yolsuzluktan tutuklu bulunan partinin eski lideri ve eski başbakan abisi navaz şerif'i adiala hapishanesinde ziyaret etmiş.
-imran khan'ın konutundaki özel güvenlik görevlilerinin yerini başbakanlık özel polisi almış.
-pti sözcüsü "pti şimdi pakistan'ın en büyük siyasi gücüdür. sadece federal hükümet ve hayber pahtunhva için değil pencap için de" demiş .

son sonuçlar:

pakistan adalet hareketi (pakistan tahrik-i insaf - ptı) lideri imran han, dün düzenlenen federal ve eyalet meclis seçimlerinden zaferle çıktıklarını söyledi. rakipleri ise ciddi boyutta usulsüzlük yapıldığını iddia etti

son zamanlarda maalesef sık sık patlama haberlerini aldığımız seçim süreci.

-sandığa kan bulaştı ve bombalı saldırıda 31 kişinin hayatını kaybetti
-saldırıyı deaş’in üstlendi
-türkiye’nin saldırıyı kınadı
-sandıklarda yolsuzlukların olduğu iddia edildi
sonuç; pakistan adalet hareketi (pakistan tahrik-i insaf - ptı) lideri imran han zaferini ilan etti.